ඉවුරු ගඟ සිඳී ගිය දා Iwuru Gaga Sidi Giyada

සුන්දර මුහුණක්‌ දකීමෙන්‌ උපදින ස්වාභාවික ආදරය සහ අසුන්දර රූපකායක්‌ පෙනීයාමෙන්‌ හටගන්නා නිරායාස පිළිකුල්‌ සහගත අනාදරය විමර්ශනයට ලක්කරමින්‌ සර්පයන්ට ලැගුම්ගෙවල්‌ තනා දෙන්නට යොමු වූ දෑතක්‌… “අම්මාවරුමයි බුදු වන්නේ’ යැයි කියන සමාජයක තමාගේම දූ දරුවනට පමණක්‌ ලේ කිරි කර පොවන මාතෘත්වය හා බුද්ධත්වය අතර වන මහා ‘වෙනස විමසා අම්මාවරුනට බුදු විය හැකිවන්නේ දරුවන්ගේ ලෝකයේම පමණකි යි හඳුනා, බුද්ධත්වය කෙසේ වෙතත්‌ නිර්වාණය වුව මවකගෙන්‌ ඈත්‌ කර තබන ප්‍රබලම සාධකය ඳූ දරුවන්‌ ම බව සාක්ෂාත්‌ කළ දියණියක්‌… ථේරවාදී රටවල කාන්තාවට පැවිද්ද සහ උපසම්පදාව අකැපවීමත්‌, අනුරාධපුර යුගයෙන්‌ පසුව භික්ෂුණී ශාසනයක්‌ ස්ථාපිත කිරීමේ අවශ්‍යතාව කිසිදු රාජ්‍ය නායකයකුට හෝ සඟරජ හිමිනමකට හෝ නොපෙනී යාමත්‌ පදනමෙහි ම පවතින දේශපාලනය හඳුනා, සංස්ථාපිත ආගමක, සංස්ථාගත නිලබලය ස්ත්‍රියකගේ අධ්‍යාත්ම ගවේෂණයට වැටකොටු නොබඳින බව සැහැල්ලුවෙන්‌ වටහාගත්‌ මෙහෙණයක්‌… බාහිර දිලිසීම්‌ කොතෙක්‌ පැවතුණ ඳ තාක්ෂණික අනන්තභාවයේ හඳිසි අනතුරට මුහුණ පා, ව්‍යාජ තොරතුරු ගංගාවේ ගසාගෙන යමින්‌ සිටින ‘නූතන මිනිසා’ ගොඩගත හැකි කිමිදුම්කරුවකු සිටීදැයි හාත්පස විමසන පර්යේෂකයෙක්‌…සුමුදු නිරාගී සෙනෙවිරත්නගේ දෙවන කෙටිකතා සංග්‍රහය වන මෙහි කතා හතක්‌ අන්තර්ගතය. විටෙක යථාර්ථවාදීව මෙන්ම තවත්‌ විටෙක යථාර්ථයේ සීමා ඉක්මවමින්ද ලියැවී ඇති මෙම කෙටිකතා සඳහා පුරාණෝක්ති මෙන්ම ඉතිහාසයද භාවිත කර තිබේ. සමකාලීන සමාජයේ ඇතැම්‌ ආකල්ප හා පිළිගැනීම්‌ මෙහිලා නිරූපණය කර ඇත්තේ කිසියම්‌ උත්ප්‍රාසයකිනි; ඒවාට යටින්‌ ඇති, පියවී ඇසට නොපෙනෙන ශබ්දය හඟවමිනි.