නාථ දේව වන්දනය, ප්‍රභවය සහ විකාශනය

මහායාන මත වාද තුල ප්‍රසිද්ධ අවලෝකිතේශ්වර බෝධි සත්වයෝ නාථ දෙවියන් ලෙස ථේරවාදී විහාරස්ථානවල වැඳුම් පිදුම් ලැබූහ. මෙම දෙවිවරුන්ට වන්දනා මාන කිරීමෙන් පාර ලෞකික පමණක් නොව ලෞකික අපේක්ෂා පවා ඉටු කර ගත හැකි බවට ගොඩනැගුණු විශ්වාසය කිසිදු භේදයකින් තොරව සියලුම බෞද්ධ ජනතාව තුල කිඳාබැස ඇති බව පැහැදිලි කොට ඇත. ඒ අනුව ථේරවාදී බුදු දහමේ ඉගැන්වෙන ඇදහිලි, විශ්වාස පමණක් නොව මහායාන මතවාදවලින් පුරුදු පුහුණු කර ඇති ඇදහිලි විශ්වාස ද, හින්දු ආගමෙන් ලැබී ඇති ආභාසය ද පැහැදිලි කෙරෙන මෙම කෘතියෙන් ශ්‍රී ලාංකේය ආගමික ඉතිහාස කථා පුවත මනාව අවබෝධ කර ගැනීමට බෙහෙවින් ප්‍රයෝජනවත් වේ.